Warmtepomp of Airco: het verschil uitgelegd

Een warmtepomp of airco kiezen wordt makkelijker wanneer je begrijpt dat beide apparaten eigenlijk broertjes van elkaar zijn met een andere specialiteit. In dit artikel leggen onze specialisten van Ventasol je uit wat je moet weten om de juiste keuze te maken.

Warmtepomp of airco: de belangrijkste kenmerken vergeleken

Een warmtepomp of airco draaien allebei op hetzelfde trucje met koudemiddel dat rondgepompt wordt, maar daar houdt de vergelijking wel op. Je warmtepomp is gebouwd als werkpaard voor je hele huis, terwijl een airco meer het snelle sportautootje is voor één kamer. Het kiezen tussen een warmtepomp of airco draait om wat je écht nodig hebt – ga je voor die heerlijke koelte in tropische zomers of wil je dat je gasketel met pensioen kan?

Kortom, een warmtepomp of airco zijn twee verschillende beesten voor verschillende klussen in je huis.

De zuinigste keuze voor jouw situatie

Bij de keuze tussen warmtepomp of airco wil je natuurlijk weten wat het je aan stroom gaat kosten. Een warmtepomp haalt uit één kilowattuur stroom wel drie tot vijf kilowattuur warmte – dat noemen ze een COP van 3 tot 5. Een airco die ook een beetje kan verwarmen komt niet verder dan een COP van 2,5 tot 3,5, nog altijd beter dan een elektrisch kacheltje maar niet zo indrukwekkend als een echte warmtepomp. Voor koelen scoren ze allebei ongeveer hetzelfde met een EER rond de 4. Het grote verschil zie je pas echt in de winter – je warmtepomp blijft lekker doorpuffen tot min vijftien graden, terwijl een airco het bij vijf graden boven nul al voor gezien houdt. Wat betekent dat voor je portemonnee? Met een warmtepomp stook je je hele huis voor €800 tot €1.200 per jaar, met een airco warm je één kamer voor €400 tot €600 maar blijf je gewoon je gasrekening betalen.

Koelen en verwarmen met beide systemen

Als je denkt aan een warmtepomp of airco voor koelen én verwarmen, moet je weten dat ze het allebei kunnen maar op hun eigen manier. Een moderne warmtepomp kan zijn trucje omkeren en dan stroomt het koudemiddel de andere kant op voor wat verkoeling, maar verwacht geen poollandschap – het koelvermogen is hooguit dertig procent van wat hij aan warmte kan leveren. Genoeg om het aangenaam fris te maken, maar je krijgt je woonkamer niet onder de twintig graden als het buiten dertig is. Een split-airco daarentegen maakt van je tropische woonkamer binnen een halfuurtje een aangename plek om te zijn. Maar probeer er je hele huis mee warm te stoken en je komt bedrogen uit – een airco verwarmt één ruimte rap, maar heeft geen power om via radiatoren of vloerverwarming je hele huis op temperatuur te krijgen zoals een warmtepomp dat flikt.

De verrassende overeenkomsten

Een warmtepomp of airco zijn technisch gezien familie van elkaar – ze gebruiken allebei hetzelfde foefje met een koudemiddel dat rondgepompt wordt. Allebei hebben ze een compressor die het spul samenplet, een condensor waar de warmte vrijkomt, een ventiel dat de druk laat zakken, en een verdamper die warmte oppikt. Het verschil zit hem in hoe stevig ze gebouwd zijn – een warmtepomp is een tank die jaar in jaar uit kan draaien, een airco is lichter gebouwd voor als het warm wordt. Qua herrie maken ze ongeveer evenveel kabaal, zo’n veertig tot vijftig decibel bij de buitenunit. Voor beide heb je een monteur nodig met een F-gassen papiertje vanwege dat koudemiddel. De moderne exemplaren hebben allebei een slimme inverter die harder of zachter draait naar behoefte, scheelt een hoop stroom. En het onderhoud? Ook daar geen verschil – jaarlijks nakijken en de filters schoonmaken.

Hybride systemen als slimme tussenstap

Kun je geen keuze maken tussen warmtepomp of airco omdat je niet meteen alles wilt omgooien? Dan is een hybride systeem misschien wel wat voor jou. Bij zo’n hybride warmtepomp blijft je cv-ketel gewoon hangen maar krijgt hij hulp van een kleine warmtepomp – tot een graadje of vijf doet de warmtepomp het werk, wordt het kouder dan slaat de ketel aan. Kost je vier- tot zevenduizend euro in plaats van die dikke vijftien mille voor een complete warmtepomp, en je bespaart toch dertig tot vijftig procent op je gasrekening. Je huis hoeft niet perfect ingepakt te zijn in isolatie, wat vooral bij die oudere huizen uit de jaren zestig fijn is. Of je pakt het anders aan – zet eerst een dikke multisplit-airco neer voor vijf- tot achtduizend euro die je gebruikt om te koelen én bij te verwarmen als het niet te koud is. Later, als je huis beter geïsoleerd is of gas weer duurder wordt, ga je alsnog voor die complete warmtepomp. Zo spreid je de pijn in je portemonnee en wen je alvast aan elektrisch stoken.

Kostenvergelijking over tien jaar

Wat kost een warmtepomp of airco je nou echt als je verder kijkt dan alleen de aanschaf? Hier zie je wat je over tien jaar kwijt bent.

Die zeventienduizend euro verschil wordt alleen maar groter als gas duurder wordt of als je meer dan gemiddeld stookt.

Kooptips voor het juiste type airco

Heb je na het wikken en wegen tussen warmtepomp of airco besloten dat een airco het wordt? Dan zijn dit de dingen waar je op moet letten om geen kat in de zak te kopen.

• Ga voor een split-unit – Die mobiele dingen op wieltjes vreten stroom en maken een hoop lawaai
• Reken het vermogen uit – Pak honderd Watt koelvermogen per vierkante meter als je huis redelijk geïsoleerd is
• Denk aan multisplit – Eén buitending met meerdere binnenunits voor verschillende kamers, scheelt gedoe
• Pak minimaal A+++ – Scheelt je honderd tot tweehonderd euro per jaar ten opzichte van zo’n A+ ding
• Check de verwarmingsstand – Handig voor die dagen in oktober dat de cv nog niet aan hoeft
• Filters voor schone lucht – HEPA-filters houden stof en pollen tegen, fijn als je hooikoorts hebt
• Fluisterstille nachtstand – Onder de vijfentwintig decibel zodat je er doorheen kunt slapen
• Kies een topmerk – Daikin, Mitsubishi en Panasonic geven je waar voor je geld
• Laat eerst rekenen – Een hitteberekening voorkomt dat je een veel te zwaar of juist te licht systeem koopt

Kooptips voor de juiste warmtepomp

Gaat je keuze tussen warmtepomp of airco richting die warmtepomp? Let dan goed op deze punten, anders sta je straks met een duur apparaat dat niet doet wat je ervan verwacht.

• Check je isolatie – Onder energielabel C kun je het vergeten, dan lekt de warmte harder weg dan hij erin komt
• Kies het juiste type – Lucht-water kost het minst en is makkelijk te plaatsen, bodemwarmte levert hogere temperaturen
• Bepaal exact het vermogen – Te groot betekent aan-uit-aan-uit de hele dag, te klein betekent elektrisch bijstoken
• SCOP boven de 4 – Dat betekent dat hij het hele jaar door lekker zuinig draait in ons kikkerlandklimaat
• Maximaal 45 decibel herrie – Dat is wat de wet zegt op drie meter van je erfgrens
• Vraag meerdere offertes – Kijk niet alleen naar de prijs maar ook naar garantie en hoe ze het gaan aanpakken
• Check het RESCERT-papiertje – Zonder dat certificaat van de installateur kun je subsidie vergeten
• Denk aan een buffervat – Voorkomt dat hij de hele tijd aan en uit schakelt, gaat veel langer mee zo
• Pak een slimme thermostaat – Regelt alles automatisch voor maximale besparing zonder gedoe

Warmtepomp of airco: wat is de beste keuze?

Een warmtepomp of airco kiezen draait helemaal om jouw specifieke situatie, woon je in een goed geïsoleerd huis en wil je van het gas af, dan is die warmtepomp je beste vriend, maar zit je in een huurhuis of tochtig krot, dan ben je met een airco veel beter af.

Veelgestelde vragen over warmtepomp of airco vergelijkingen